Αναφυλαξία απο συντηρητικά τροφίμων

Γκέλη Αικατερίνη

Ιατρός, Ακτινοδιαγνώστρια, Άσσος, Κόρινθος, τηλ 6944644820

Αναφυλαξία μπορεί να προκληθεί οε ορισμένα άτομα μετά από βρώση τροφίμων που περιέχουν χημικά συντηρητικά. Τα σουλφίδια είναι πολύ διαδεδομένα χημικά συντηρητικά τροφίμων και ποτών. Σ' αυτά περιλαμβάνονται το διοξείδιο του θείου, τα νατριούχα και καλιού­χα άλατα του σουλφιδίου, το δισουλφίδιο και μεταδισουλφίδιο. Τα σουλφίδια χρησιμοποιούνται ως αντιοξει-δωτικά για τον περιορισμό ή την πρόληψη της μικρο­βιακής προσβολής των τροφίμων και την διακοπή της παραμόρφωσης του χρώματος των τροφίμων κατά τη διάρκεια της παρασκευής, αποθήκευσης και διανομής τους[1].

Απαγορεύεται η χρήση σουλφιδίων στο κρέας και τα προϊόντα του, διότι καταστρέφουν τη θειαμίνη. Σουλφίδια χρησιμοποιούνται για την αποστείρωση δο­χείων μεταφοράς τροφίμων και δοχείων ζύμωσης, που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή του οίνου και της μπύρας.

Τα εδέσματα των εστιατορίων πιθανόν να περιέχουν σουλφίδια. Οι χυμοί φρούτων, τα νωπά και τα αποξηρα­μένα φρούτα και λαχανικά, τα νωπά κρέατα, οι πατά­τες, τα θαλασσινά, το αβοκάντο, συνήθως συντηρούνται με σουλφίδια. Ένα άτομο εκτίθεται στα σουλφίδια, αν κυκλοφορούν μόρια τους στον ατμοσφαιρικό αέρα του τόπου της εργασίας του. Τα επίπεδα σουλφιδίων, που ανευρίσκονται στα συντηρημένα τρόφιμα και ποτά βρί­σκονται κάτω της τοξικής δόσης τους. Παρά τούτο αν ένα άτομο  είναι ευαίσθητο  στα σουλφίδια μπορεί να εκδηλώσει αλλεργική αντίδραση, π.χ. ασθματική κρίση και σ' αυτά τα επίπεδα[3].

Οι μηχανισμοί με τους οποίους δρουν τα σουλφίδια παραμένουν άγνωστοι. Οι αντιδράσεις που μπορεί να προκληθούν από κάποιο σουλφίδιο μπορεί να κυμαίνο­νται από το άσθμα μέχρι τη γενικευμένη αναφυλαξία. Η αποκοκκίωση των μαστοκυττάρων οφείλεται σε αναφυλακτοειδή αντίδραση που προκαλείται, είτε από άμεση φαρμακολογική δράση, στα μαστοκΰτταρα ή σε μια νευροαντίδραση στα μαστοκΰτταρα, ενώ το παρασυμπαθη­τικό σύστημα ενεργοποιείται πρωτογενώς και έμμεσα προκαλείται αποκοκκίωση των μαστοκυττάρων. Σε- με­ρικά άτομα δυνατόν να υπάρχει ανεπάρκεια της σουλφιδικής οξειδάσης. Το ένζυμο αυτό καταλύει την αυτοξείδωση του σουλφιδίου (sulfite) σε θειικόν άλας (sulfate). Οι περισσότεροι ασθματικοί με ευαισθησία στα σουλφί­δια είναι μη ατοπικοί, όπως έχει δειχτεί με τις δερματι­κές δοκιμασίες[4].

Τα σουλφίδια μπορεί να χορηγηθούν και παρεντερι­κώς διότι περιέχονται ως χημικά συντηρητικά και αντιοξειδωτικά σε διάφορα ιδιοσκευάσματα φαρμάκων, περι­λαμβανομένων του υδατικού διαλύματος αδρεναλίνης, της δεξαμεθαζόνης, τα τοπικά αναισθητικά και τα αερο­λύματα των διαλυμάτων των βρογχοδιασταλτικών[2].

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1.  Stevenson D. D., Simon R. Α.: Sensitivity to ingested metabisulfites in asthmatic subjects. J. Allergy Clin. Immunol. 68 (1): 26-32: 1981.2. 

2. Soto-Aguilar M. C. et al: Anaphylaxis. Postgraduate Medicine. 82 (5): 154-170: 1987.

3.  Fredman B. J.: Sulfur dioxide in foods and beverages, its uses as a preservative and its effects on asthma. Br. J. Dis. Chest 74: 128: 1980.

4.  Acosta R. et al: Sulfite sensitivity. Relationship between sulfite plasma levels and bronchospasm: Case report. Annals of Allergy 62: 402-405: 1989.